1904–1905 Karacaova okur-yazarlık verilerini Anadolu ile kıyasladığımızda çok net bir fark ortaya çıkıyor.
---
1. Karacaova (1904–1905) Müslüman nüfus
Toplam Müslüman nüfus: 23.886 kişi
Okur: 1.471 kişi → %6,16
Yazar: 91 kişi → %0,38
---
2. Osmanlı Anadolu ortalaması (yaklaşık 1900–1910)
Osmanlı salnameleri, Maarif Nezareti raporları ve yabancı gözlemcilerin kayıtlarına göre:
Anadolu genelinde Müslüman nüfusun okuma yazma oranı %3–5 civarındaydı.
Kadınlarda bu oran %1’in altındaydı.
Yazabilenler (yazar) genellikle %1’in altındaydı.
---
3. Kıyas tablosu
Bölge / Topluluk Okur (%) Yazar (%)
Karacaova Müslüman %6,16 %0,38
Anadolu Müslüman ort. %3–5 %0,5 civarı veya altı
---
4. Yorum
Karacaova Müslümanlarında okuma oranı, Anadolu ortalamasının biraz üzerinde.
Yazma oranı ise Anadolu ile benzer, ama yine düşük.
Bunun nedeni büyük ihtimalle Karacaova’nın Evlad-ı Fatihan köyleri olması, askerî görevli ve imam/molla oranının Anadolu’ya göre yüksek bulunması.
Ancak yine de okuryazarlık elit bir kesime özgü, köy halkının büyük çoğunluğu sadece konuşabiliyor, okuma-yazma bilmeyen nüfus çoğunlukta.