Mübadele Nedir?
Mübadele, iki ülke veya toplum arasındaki nüfus değişimidir.
1923 Türk-Yunan nüfus mübadelesi, Lozan Antlaşması ile birlikte gerçekleştirildi. Yaklaşık 1 milyon Rum ve 550 bin Türk, yaşadıkları toprakları terk ederek karşılıklı olarak yer değiştirdi.
Mübadele öncesinde her iki toplumun taşınmaz malları özel komisyonlarca değerlendirildi ve resmi kayıtlara geçirildi.
Mübadele, her iki toplum için de büyük ekonomik ve sosyal kayıplara yol açtı.
Mübadeleyle mecburi göç edenlerin geriye kalan mallarının karşılığı verilmesi planlanmıştı ancak bu uygulama tam olarak gerçekleşmedi.
Mübadele, iki ülke için de derin izler bırakan bir süreç oldu. Hem ekonomik hem de sosyal hayatta büyük dönüşümler yaşandı.
Mülteci, Sığınmacı, Göçmen ve Mübadil Kavramları
Günümüzde sıkça duyduğumuz "mülteci", "sığınmacı", "göçmen" ve "mübadil" gibi kavramlar, birbirine benzer görünmekle birlikte farklı anlamlara sahiptir. Bu kavramları doğru anlamak, göç hareketlerini daha iyi kavramamız için önemlidir.
Mülteci Kimdir?
* Tanım: Vatandaşı olduğu ülkede ırkı, dini, milliyeti, belirli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi düşüncesi nedeniyle zulüm göreceği korkusu taşıyan ve bu nedenle ülkesini terk etmek zorunda kalan kişidir.
Uluslararası koruma altındadırlar ve yaşadıkları ülkede temel hak ve özgürlüklerden yararlanırlar.
Sığınmacı Kimdir?
Mülteci statüsü için başvuran ancak henüz bu statü verilmemiş kişidir.
Mülteci olma olasılığı değerlendirilirken geçici olarak koruma altına alınırlar.
Göçmen Kimdir?
Daha iyi bir yaşam, iş imkanı veya eğitim gibi nedenlerle gönüllü olarak yaşadığı ülkeden başka bir ülkeye veya bölgeye yerleşen kişidir.
,
Mübadil Kimdir?
Devletler arasında yapılan anlaşmalar sonucu, yaşadığı ülkeden zorunlu olarak başka bir ülkeye yerleştirilen kişidir.
Göç kararında kendi iradeleri olmadığı için diğer gruplardan ayrılırlar.
Özetle:
Mülteci: Zulümden kaçan, uluslararası koruma altındaki kişi.
Sığınmacı: Mülteci olma olasılığı değerlendirilen kişi.
Göçmen: Daha iyi yaşam için gönüllü göç eden kişi.
Mübadil: Devletler arası anlaşma sonucu zorunlu göç eden kişi.
Hüsnü Yazıcı