RUMELİ’DEN GELENLERE YÖNELİK İFTİRA VE BELGEYE KARŞI İNKÂR
Rumeli’den gelen Türklere ve diğer Müslüman halklara yönelik sosyal medya üzerinden yürütülen ithamlar, yalnızca bireylere değil; doğrudan devlete, resmi kayıtlara ve tarihsel hafızaya yönelmiş ciddi bir saldırıdır. Bu söylemler, Osmanlı’nın asırlardır titizlikle tuttuğu nüfus sayımları, tahrir defterleri, tapu ve vakıf kayıtlarını görmezden gelen, belgeye mesafeli bir zihniyetin ürünüdür.
Selanik özelinde oluşturulan algı da bu çarpıtmanın bir parçasıdır. 1430 yılında Osmanlı idaresine giren Selanik’te Müslüman varlığının başladığı gerçeği bilinmesine rağmen, tarihsel bağlam bilinçli şekilde dışlanmaktadır. 1492’de İspanya’dan kovulan Sefarad Yahudilerinin II. Bayezid’in fermanıyla Osmanlı topraklarına kabul edilerek Selanik başta olmak üzere birçok şehre yerleştirildiği tarihi bir vakıadır. Bu iskân politikasıyla Yahudi nüfus artmış, ancak bu durum Selanik’in tamamını temsil edecek bir yapı oluşturduğu anlamına gelmemektedir. Selanik, bir sancak ve vilayet merkeziydi; demografik yapı çok katmanlıydı.
Sorun bir görüş ayrılığı değil; veriye ve arşive karşı sergilenen seçici bir inkâr tutumudur. Belgeyi dışlayıp söylentiyi esas almak, bilimsel yöntemi reddetmek anlamına gelir. Bu yaklaşım eleştiri değil, açık bir itibarsızlaştırma girişimidir.
Gerçek açıktır:
Tarih kanaatle değil, kayıtla yazılır.
Belgeler yok sayılamaz.
İftira geçicidir, arşiv kalıcıdır.
Bu tür söylemler günü kurtarabilir; ancak yarını inşa edemez.
Bağımsız Araştırmacı Yazar Hüsnü Yazıcı
Not, Hafızada olsun.
1923 Lozan Mübadelesi kapsamında Yunanistan’dan Türkiye’ye 355–400 bin Müslüman gönderilmiştir. Bu rakam akademik kaynaklarla doğrulanmıştır.
Selanik Yahudileri ise mübadeleye dâhil edilmemiş, yani zorunlu göçe tabi tutulmamıştır. Türkiye’ye gerçekleşen Yahudi göçü toplu değil, sınırlı ve gönüllü niteliktedir. Göç edenlerin büyük bölümü Türkiye yerine Filistin (manda dönemi), Fransa ve diğer Avrupa ülkeleri ile ABD ve Güney Amerika’ya yönelmiştir. Selanik Yahudilerinin Türkiye’ye gelişiyle ilgili resmî mübadele rakamı bulunmamaktadır.
Sabetay
Selanik merkezli Sabetay topluluğunun 20. yüzyıl başındaki büyüklüğü 15.000 – 20.000 kişi civarındadır.
1923 mübadelesi uygulanırken kriter din esaslıydı. Pazarlık konusu onların Müslüman mı, Yahudi mi sayılacağı konusunda yaşandı. Sonuçta büyük çoğunluğu Müslüman kabul edilerek Türkiye’ye geçti.
Bu nedenle:
Türkiye’ye mübadeleyle gelen Sabetay nüfusu için en makul tahmin:
400 bin mübadil arasındaki sayıları
12.000 – 18.000 kişi arası
#rumeli
#balkan
#mübadele
#mübadil
#göçmen
#selanik
