Metnin anlamı şöyle özetlenebilir:
"Sirayetle (etkiyle) mukataa (gelir sistemi) usulünün ihlaline sebep olacağı gerekçesiyle, adı geçen kişilerin (merkumların) fatihan (fethedenlere sağlanan haklardan ya da ayrıcalıklardan) çıkarılması talep edilmiştir."
Bu, belirtilen kişilerin fetihte yer alanlara sağlanan gelir kaynakları veya haklardan mahrum bırakılmalarını ifade ediyor. Gerekçe olarak da bu durumun gelir düzeninde bir bozulmaya veya yanlış bir uygulamaya sebep olacağı öne sürülmektedir.
Evlad-ı Fatihan: Tarihin Derinliklerinden Gelen Bir Topluluk
Evlad-ı Fatihan terimi, Osmanlı İmparatorluğu'nda Balkanlar'ın fethine katılan beylerin, fatihlerin soyundan gelenlere verilen bir unvandı. Bu topluluk, fetihler sırasında Anadolu'dan bu bölgelere yerleştirilen Türkmen ve Yörüklerden oluşuyordu. Askeri bir teşkilata sahip olan Evlad-ı Fatihan, özellikle 17. yüzyıl sonlarından itibaren Rumeli'de önemli bir nüfusa sahipti.
Evlad-ı Fatihan Kimlerdir?
* Fatihlerin Soyu: Evlad-ı Fatihan, adından da anlaşılacağı üzere Osmanlı'nın ilk zamanlarından itibaren Balkanlar'ın fethinde önemli rol oynamış olan beylerin ve fatihlerin soyundan gelen kişilerdir.
* Askeri Teşkilat: Bu topluluk, Osmanlı ordusunda önemli bir yere sahipti. Özellikle sınır bölgelerinde görev yaparlardı ve devlete askeri hizmet vermekle yükümlülerdi.
* Toplumsal Yapı: Evlad-ı Fatihan, kendine özgü bir toplumsal yapıya sahipti. Göçebe yaşam tarzına yakın olan bu topluluk, genellikle büyük aşiretlere bağlı olarak yaşardı.
Resimdeki Belge Ne Anlatıyor?
Resimde gördüğümüz belge, Osmanlı Devleti'nin arşivlerinden alınmış bir örnek. Bu belgede, Selanik'e bağlı bir bölgedeki Evlad-ı Fatihan'ın bazı üyelerinin devlete ait malları zimmetine geçirdikleri ve bu durumun diğerlerine de örnek teşkil edebileceği belirtiliyor. Belge, bu kişilerin cezalandırılarak yerlerine başka kişilerin getirilmesi gerektiğini ifade ediyor.
Evlad-ı Fatihan'ın Tarihi Mirası
Evlad-ı Fatihan, Osmanlı İmparatorluğu'nun tarihine önemli izler bırakmış bir topluluktur. Balkanlar'ın Türk kültürüyle yoğrulmasında büyük rol oynamışlar ve bu bölgelerdeki Türk varlığının devamlılığı için çaba göstermişlerdir. Ancak, Osmanlı Devleti'nin zayıflamasıyla birlikte Evlad-ı Fatihan da dağılmış ve üyeleri çeşitli yerlere göç etmek zorunda kalmıştır.
Özetle, Evlad-ı Fatihan, Osmanlı'nın fetih hareketlerinde önemli bir rol oynamış, askeri bir teşkilata sahip, göçebe yaşam tarzına yakın ve kendine özgü bir toplumsal yapıya sahip bir topluluktur. Resimdeki belge ise bu topluluğun üyelerinin zaman zaman devlet otoritesine meydan okuduğunu ve bunun sonuçlarının ne olduğunu göstermektedir.
Ek Bilgiler:
* Evlad-ı Fatihan, günümüzde de Türkiye'de ve Balkanlarda yaşayan bazı ailelerin atalarını oluşturmaktadır.
*
