Ayastefanos Antlaşması'nın Yeniden Düzenlenmesi: Berlin Antlaşması (13 Temmuz 1878)
Avrupa devletlerinin Ayastefanos Antlaşması'na itirazları, Osmanlı topraklarındaki Rusya etkisinin aşırı güçlenmesinden kaynaklanıyordu. Bu durum, Berlin Kongresi'nde tartışılarak antlaşma yeniden düzenlendi.
Berlin Antlaşması'ndaki Başlıca Değişiklikler:
1. Bulgaristan:
Ayastefanos’ta öngörülen geniş Bulgaristan Prensliği üçe bölündü:
Kuzey Bulgaristan: Özerk Bulgar Prensliği olarak kurulacak.
Doğu Rumeli: Osmanlı'ya bağlı bir idari bölge olacak.
Makedonya ve Karacaova: Osmanlı egemenliğinde kalacak.
Karacaova ve çevresi, Bulgaristan sınırlarından çıkarılarak Osmanlı İmparatorluğu'na bırakıldı.
2. Sırbistan, Karadağ ve Romanya:
Bu devletlerin bağımsızlığı yeniden teyit edildi, ancak Ayastefanos'ta belirlenen sınırlar daraltıldı.
Karadağ, Ayastefanos’ta elde ettiği sahil şeridinden mahrum bırakıldı.
3. Ermenistan:
Osmanlı, Ermeniler için reform yapmayı taahhüt etti, ancak Rus işgali altındaki bölgeler Osmanlı'ya geri verildi.
4. Bosna-Hersek:
Osmanlı topraklarında kalmasına rağmen, yönetimi Avusturya-Macaristan’a bırakıldı.
5. Kars, Ardahan ve Batum:
Bu bölgeler, Ayastefanos’ta olduğu gibi Rusya’ya bırakıldı. Bayezit ise Osmanlı’ya geri verildi.
6. Balkanlar ve Etnik Yapı:
Balkanlar’da farklı etnik grupların çıkarları korunmaya çalışıldı.
Bölgesel düzenlemelerle Osmanlı'nın Balkanlardaki varlığı sınırlı da olsa devam etti.
Sonuç:
Berlin Antlaşması, Rusya'nın Ayastefanos ile kazandığı üstünlüğü dengeleyerek, Osmanlı'nın Balkanlardaki etkisini bir miktar korumasını sağladı. Karacaova gibi stratejik bölgeler Osmanlı’da kalırken, Bulgaristan’ın genişlemesi önlendi. Ancak bu antlaşma, Balkanlar'daki etnik ve dini gerilimleri yatıştırmadı, aksine gelecekteki çatışmaların zeminini hazırladı.
