Fethedilmiş Ama Kurtarılmamış Bir Şehir Kutlanabilir mi?
Her 29 Mayıs geldiğinde İstanbul’un fethi büyük bir coşkuyla kutlanıyor. Televizyonlar, meydanlar, siyasiler, herkes 1453’ü anlatıyor.
Ama kimse sormuyor:
Eğer İstanbul işgalden kurtarılmasaydı, bugün bu fethi böyle kutlayabilir miydik?
Net söylüyorum: Hayır. Kutlanmazdı.
Kutlamak için sahip olmak gerekir
Fetih sadece bir savaşın kazanılması değil, egemenliğin tesis edilmesidir.
Bir yerin fethini kutlayabilmek için, o yere bugün de sahip olman gerekir.
Yani üstünde söz hakkın olacak. Bayrağın dalgalanacak. Hâkimiyet sende olacak.
İstanbul 1453’te fethedildi ama 1918’de elimizden çıktı.
İngiliz, Fransız, İtalyan askerleri geldi. Meclis kapatıldı, komutanlar tutuklandı, emirler dış güçlerden alınmaya başlandı.
Kısacası:
Kendi başkentimizde egemen değildik.
Peki sonra ne oldu?
Eğer 1923’te cumhuriyet kazanılmasa,
Lozan yapılmasa,
Kurtuluş Savaşı zaferle sonuçlanmasa…
Bugün İstanbul hâlâ işgal altında olabilirdi.
Ve o durumda, bir zamanlar fethedilmiş olsa bile,
egemenliğimizin olmadığı bir şehri kutlamamız mümkün olmazdı.
Bu kadar net.
Neden bazıları bunu görmüyor?
Çünkü bazıları tarihi romantikleştiriyor.
Fethi yüceltiyor ama işgali küçümsüyor.
Zaferi hatırlıyor ama kaybı görmezden geliyor.
Bazıları da meseleyi tarih olmaktan çıkarıp ideolojiye çeviriyor.
1453’ü sahiplenip 1923’ü yok sayarak, aslında cumhuriyetle hesaplaşma derdine düşüyorlar.
Oysa şu gerçeği unutuyorlar:
Fetih, kurtuluşla tamam olur.
Yoksa sadece geçmişte kalan bir hatıra olur.
Son söz: Fetih de bizim, kurtuluş da
İstanbul bizimdir.
1453’te fethedildi.
1918’de kaybedildi.
1923’te geri alındı.
Bugün kutlayabiliyorsak, sadece Fatih Sultan Mehmed sayesinde değil,
aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları sayesinde.
Kutlamayı hak ediyorsak, ikisi de içindir.
Kurtarılmamış bir şehirde fetih kutlanmaz.
Bu kadar basit.
📌 Dipnot & Kaynaklar
- Nutuk, Mustafa Kemal Atatürk – İstanbul’un işgal yıllarına dair birinci elden anlatım.
- İstanbul’un İşgal Günleri, İzzettin Çalışlar – Türkiye İş Bankası Yayınları
- Lozan Antlaşması (24 Temmuz 1923) – İstanbul’un ve tüm Türkiye topraklarının hukuki egemenlik altına alınmasının uluslararası belgesi.
- 6 Ekim 1923, İstanbul’un resmen düşman işgalinden kurtuluş tarihidir.
- Bu yazı, tarihi olaylara kişisel bir bakış sunar. Belgelerle desteklidir, yorum yazısıdır.
